Yazan: Haydar AKSAKAL
Pelops Tantalis kralı Tantalos�un oğlu ve Tanrı Zeus�un torunudur. Muhteşem Spil�de yaşamıştı. Çocukken babası onu, Tanrılara kurban etmek istemişti. Tantalos ölümsüz olmak istiyordu. Tanrılar onun bu davranışını cezalandırdılar ve Pelops�u yeniden yaşama döndürdüler. Daha sonra Pelops Pisa kralı Oenomaus�un kızı Hippodameia�yı kandırdı.
Pelops Manisa, Spil�den çok büyük bir servetle Yunanistan�a gitmiş ve orada, onu Kral yapmışlardı. Antik çağdan buyana, koskoca yarım adaya, onun adını vererek Pelepones demişlerdi. Olimpiyat oyunlarının kurucusu sayılmıştı. Niobe�nin ve Kybele anıtını yaptıran Broteas�ın da abisiydi.
Ülkemizde Pelops ile ilgili ilk ciddi araştırmaları İstanbul Üniversitesi,Edebiyat Fakültesi Klasik Arkeoloji Ana bilim dalında öğretim görevlisi olan Prof. Dr. Elif Tül Tulunay başlatmıştır. Pelops�un gizemi diye;1988 senesinde bir kitap yazmıştır. Bu eser Manisa tarihi için çok önemlidir. Tantalos�un oğlu Pelops ile ilgili araştırmalarına , Olympia Zeus Tapınağı Batı alınlığındaki (Apollon kabul edilen ) orta figürün Pelops olabileceği düşüncesinden hareketle başlamıştır. Bu çalışması büyük ilgi ve destek bulmuştur. Pelops�un gizemi kitabı mutlaka incelenmelidir. Manisa olarak sayın Tulunay�a sahip çıkmalıyız. Tulunay eski klasik düşünce yapısını yıkan, ufku geniş bir Arkeolog. Bilim adamı bağnazlığından kurtulup,kendi düşünce ve fikirlerini evrensel değerlerde, yeniden yapılandırmıştır. Anadolu�yu seven Bilim insanı olmanın öncüsü olma yolundadır. Masa başından kurtulup; ülkesini değerlerini yerinde görüp,talebeleriyle birlikte incelemektedir. Tulunay bu günlerde Manisa�da olacaktır. Akpınar�da ki Kybele anıtı, Yarık kaya ve üzerindeki Pelops tahtı, Akpınar�ın doğu yakasındaki muhteşem mezar, Mostane kenti, Tantalos gölü ve Yukarı Çobanisa�daki Kaya mezarlığı görülmeğe değer yerlerdir. Koça dere boğazında bulunan dikme taşların, yeniden yorumlanmasının zamanı geldiği düşüncesindeyiz. Bu bölgenin ülke Turizmine kazandırılması en büyük dileğimizdir.
Prof.Dr.E.T.Tulunay -Manisa Pelops Tahtı Sosandra Manastırı -Manisa
�Prof.Dr.Elif Tül Tulunay 1950 doğumludur. İlk Orta ve Yüksek tahsilini İstanbul�da yaptı. 1972 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Prehistorya ve Arkeoloji Bölümü�nden mezun oldu. 1970-73 yıllarında Aphrodisias, Perge ve Seleukeia a, Melas (Lyrbe ?) kazılarına katıldı.
1974-80 yıllarında Milli Eğitim Bakanlığının bursuyla, Almanya�da Mainz-Johannes Gurenberg Üniversitesi�nde Prof.Dr.Frank Brommer�in yanında Doktorasını yaptı.1981 yılından beri, İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim dalında öğretim üyesidir.
Eserleri:
Die Darstellungen der Artemis als Jagerin aus Kleinasien,(Diss)Mainz, 1980.
Theseus ve Kentauromakhi, İstanbul, 1986.
�Anadolu�da Aetemis ile Aphrodite arasındaki benzerlikler�(Bildiri)X. Türk tarih kongresi1986-Ankara,1990,415-421
�Die goldene Artemis,der silberne Apollon�(Bildiri)Akten des XIII. Internationalen Kongress für klasssiche Archalogia-Berlin 1988, Mainz.
�Hieropolis Tiyatrosu Podium Relieflerinde Artemis�(Bildiri) Türk Kültür Tarihinde Denizli Sempozyomu-Denizli 1988, Denizli,1989,263-265.
Minos uygarlığı, S.Alexiou (Güncelleştirilmiş bibliyografya ilavesiyle çeviri ), İstanbul,1991
Etrüsk sanatı,İstanbul,1992.
Tulunay�ın kitabından bazı satırları okurlarımızla paylaşmak istedik.� Bu gün, M.Ö7.binden beri, Anadolu�da madeni(bakır) aletlerin kullanıldığı, çeşitli kazılarda ele gecen buluntularla saptanmıştır.
Bu nedenle,Mısır kaynaklarından öğrenilen ve bir �mitos� olarak yorumlanan �Atlantis�, aslında Batı Anadolu topraklarında yaşanmış bir maden uygarlığını kastediyor olabilir; üstelik bu varsayıma, isimler (Atlas- Tantalos ) ve bilinen anlamları (�taşıyıcı�) da uymaktadır.
Antik kaynaklarda da Pelops, Tantalos�un oğludur ve tüm ailesiyle Anadolu�ya bağlıdır. Pelops�un Anadolu�dan Yunanistan�a geçerek kral olması ve koskoca bir yarım adaya adını vermesi, Herodotos�a göre Kserkes tarafından yüzyıllar sonra dahi hayret ve kıskançlıkla karışık gıptayla karşılanmaktadır.
Tantalos�un kentinin gerçekten var olup,bir zelzele sonucu fışkıran suların altında kalması ve açılan yarıkta kaybolması neden mümkün olmasın? Üstelik Antik Kaynaklara göre Antik Çağda da, Batı Anadolu�da meydana gelen büyük bir depremin Tantalos krallığını yeryüzünden sildiği görüşü mantıklı kabul ediliyordu,krş.Strab.1, 3, 17 (Demokles�e atfen );krş.Not. 5. Bu gün de Güney ve Batı Anadolu sık sık depremlerle sarsılıyor ve dağlarında hala yeni yeni kanyonlar, şelaleler, mağaralar vs. keşfediliyor. Bütün bunlar göz önüne alındığında, geleneksel anlatımdan şüphe ederek,�batık şehirler�e inanmamak, kanımca ön yargılı bir davranıştır. Hikayeler, abartı ve mucizelerden arındırılırsa, Antik Kaynaklar bize belki bu gün tamamen toprak altında olan bu eski kentlerin izini bulmamız için bir yol gösterebilir.�
Kral ATLAS Kral TANTALOS Kayıp TANTALİS PELOPS Tahtı ve H.Aksakal